Συνάντηση περιβαλλοντικών οργανώσεων Αν. Μακ. & Θράκης
Πραγματοποιήθηκε, το Σαββατοκύριακο 11 & 12 Νοεμβρίου 2023, στην Πάνδροσο Κομοτηνής, συνάντηση των περιβαλλοντικών οργανώσεων που λειτουργούν στην περιφέρεια της Αν. Μακ. & Θράκης. Στην συνάντηση συμμετείχαν οι εξής:
- Οικολογική Ομάδα Ροδόπης (διοργανώτρια οργάνωση)
- Οικολογική Εταιρεία νομού Έβρου
- Οικολογική Συμμαχία Καβάλας
- Οικολογική Κίνηση Θάσου
- Οικολογική Κίνηση Δράμας
Μετά το πρώτο μέρος της συζήτησης που αφορούσε κυρίως θέματα οργανωτικά και εσωτερικής επικοινωνίας των οργανώσεων, συζητήθηκαν θέματα που ενδιαφέρουν και απασχολούν το κοινό της περιφέρειάς μας, όπως αυτά προκύπτουν από τα μηνύματα που δεχόμαστε όλες οι οργανώσεις αλλά και από την πολυετή παρουσία-δράση των συμμετεχόντων. Συγκεκριμένα, συζητήθηκαν τα εξής θέματα:
- 1. Μεταφορά τραυματισμένων ή/και ανήμπορων άγριων ζώων στα κέντρα περίθαλψης
Οι περισσότερες περιβαλλοντικές οργανώσεις, ασχολούνται συστηματικά και με την παροχή πρώτων βοηθειών σε τραυματισμένα ή/και ανήμπορα (εγκαταλειμμένα νεογνά, ζώα που απλά κτύπησαν σε κάποιο αντικείμενο, άρρωστα, κλπ.) άγρια ζώα και την προώθησή τους στα κέντρα περίθαλψης αγρίων ζώων, για την παροχή της κατάλληλης ιατρικής περίθαλψης και την φιλοξενία τους μέχρι ν’ αναρρώσουν και να είναι σε θέση να επανενταχθούν στο φυσικό τους περιβάλλον.
Η μεταφορά-προώθηση των άγριων ζώων, μέχρι πριν λίγο καιρό, γινόταν με την άτυπη συνεργασία των ΚΤΕΛ. Δυστυχώς, η συνεργασία αυτή σταμάτησε με την δικαιολογία ότι δεν καλύπτονται νομικά για τις μεταφορές αυτές.
Υπάρχει πράγματι ένα νομικό κενό και για την γρήγορη αντιμετώπιση του θέματος, προτείνουμε την έκδοση μιας Κοινής Υπουργικής Απόφασης των συναρμόδιων Υπουργείων (Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας) που να επιτρέπει στα ΚΤΕΛ να εκτελούνε τέτοιες μεταφορές.
- 2. Εγκατάσταση ανεμογεννητριών, χωρίς την τήρηση όλων των προϋποθέσεων
Κατ’ αρχάς οι περιβαλλοντικές οργανώσεις δεν είναι αντίθετες στην χρήση των ανεμογεννητριών (όπως πολλές φορές παρουσιάζεται στα ΜΜΕ) αλλά στον τρόπο με τον οποίο γίνεται όλη η διαδικασία της εγκατάστασής τους. Η εγκατάσταση γιγαντιαίων ανεμογεννητριών εξυπηρετεί μόνο τα συμφέροντα μερικών εταιρειών και όχι των τελικών καταναλωτών, γιατί αλλιώς θα πρέπει να μας εξηγήσει η πολιτεία γιατί πληρώνουμε, μακράν, το ακριβότερο ρεύμα στην Ευρώπη αφού οι ΑΠΕ αποδίδουν τόσο καλά;
Πιστεύουμε ότι θα έπρεπε η χρήση των ΑΠΕ να γίνεται σε μικρή κλίμακα (π.χ. μικρές ανεμογεννήτριες, μικρά φωτοβολταϊκά) ώστε το όφελος να είναι άμεσο και να το καρπώνεται ο ίδιος ο καταναλωτής. Η πιο σωστή αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας, μέχρι σήμερα έχει γίνει με την εγκατάσταση των ηλιακών θερμοσίφωνων, όπου η ωφέλεια του καταναλωτή είναι άμεση!!!
Η υποχρέωση της χώρας μας, μέχρι το 2030, είναι να συμμετέχουν οι ΑΠΕ σε ποσοστό 8%. Στη Θράκη έχουμε φτάσει το 12% και παρ’ όλα εξακολουθούν να εγκρίνουν την εγκατάσταση και άλλων ανεμογεννητριών και μάλιστα σε περιοχές που τυπικά απαγορεύεται.
- 3. Καρατόμηση των δέντρων στις πόλεις μας με πρόσχημα την ανάγκη κλαδέματος
Τα τελευταία χρόνια ζούμε ένα παραλογισμό εκ μέρους των τοπικών αυτοδιοικήσεων σε όλη τη χώρα. Αναφερόμαστε στην καρατόμηση των δέντρων που υπάρχουν στον αστικό ιστό, κάτι που οι αρμόδιοι εξακολουθούν ν’ αποκαλούν κλάδεμα δέντρων!!!
Είναι το αποκορύφωμα της ανθρώπινης ματαιοδοξίας που φθάσαμε να πιστεύουμε ότι εμείς γνωρίζουμε πως πρέπει ν’ αναπτυχθεί ένα δέντρο, καλύτερα και από το ίδιο το δέντρο!!!
Υπάρχει άπειρη βιβλιογραφία που υποστηρίζει ότι μια τέτοια αντιμετώπιση των δέντρων είναι όχι μόνο αντιεπιστημονική αλλά και επικίνδυνη για το αστικό πράσινο.
Πέραν των ανωτέρω, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες (μελέτη, σχεδιασμός, επίβλεψη) και δυστυχώς ο μόνος τρόπος αντίδρασης είναι η μαζική συμμετοχή και διαμαρτυρία των κατοίκων.
- 4. Επιπτώσεις από την επιχειρούμενη εξόρυξη χρυσού στη Θράκη
Στη συνάντησή μας συμμετείχε ως προσκεκλημένος, ο κ. Δανιήλ Σεργκελίδης (κτηνίατρος, αν. καθηγητής ΑΠΘ) ο οποίος μας ενημέρωσε για το “Πόσο ‘χρυσή’ ευκαιρία είναι η εξόρυξη χρυσού για το μέλλον της Θράκης”.
Από της συζήτηση που ακολούθησε διαπιστώθηκε, για μια ακόμη φορά, ότι δεν πρέπει να εφησυχάζουμε και ότι όλοι συμφωνούμε πως η επένδυση αυτή δεν είναι δυνατό να υλοποιηθεί, σε μια περιοχή που ο γεωργικός, κτηνοτροφικός και οικοτουριστικός προσανατολισμός, είναι οι μόνες δυνατότητές μας για μια βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου μας.
- 5. Λατομεία μαρμάρου
Παλαιότερα οι γνωμοδοτήσεις για τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την αδειοδότηση ενός λατομείου, συζητούνταν στα δημοτικά συμβούλια και οι πολίτες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν και ίσως ν’ αντιδράσουν αν διαπίστωναν κάτι που δεν ήταν σύμφωνο με τις προβλεπόμενες διαδικασίες και τους περιβαλλοντικούς όρους.
Τώρα η διαδικασία αυτή έχει εκχωρηθεί σε επιτροπές, όπου τα θέματα συζητούνται χωρίς να είναι δυνατή η παρακολούθησή τους από κάθε ενδιαφερόμενο και στα δημοτικά συμβούλια φθάνει για τελική γνωμοδότηση μόνο ο αριθμός της απόφασης της επιτροπής.
- 6. Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020-2030
Με την 39/31.8.2020 πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, εγκρίθηκε το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020-2030, το οποίο προβλέπει τα εξής:
«Το παρόν ΕΣΔΑ αποτελεί, πέραν της νομικής υποχρέωσης, έναν κρίσιμο εθνικό οδικό χάρτη για τη μετάβαση από το υφιστάμενο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων σε μια σύγχρονη, αποδοτική, φιλική προς το περιβάλλον και ανταγωνιστική κυκλική οικονομία μέχρι το 2030. Μια κυκλική οικονομία που θα διαρρηγνύει οριστικά την υφιστάμενη μη βιώσιμη αλυσίδα του γραμμικού μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης, θα σέβεται και θα αναδεικνύει τον σπάνιο εθνικό φυσικό πλούτο, θα μειώνει την ένταση της χρήσης των πόρων και την παραγωγή αποβλήτων, θα συνεισφέρει στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας και θα διασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της χώρας.
Για τη μετάβαση αυτή, απαιτείται μία ολοκληρωμένη και συντεταγμένη μεταστροφή, από το υφιστάμενο καθεστώς διαχείρισης σε μία αειφόρο και ανταγωνιστική κυκλική οικονομία.»
Όπως έγινε αντιληπτό από όλους, μέχρι σήμερα, όχι μόνο δεν έχουμε προχωρήσει σημαντικά προς τον στόχο της κυκλικής οικονομίας αλλά έχουν γίνει και γίνονται πολλές λανθασμένες ενέργειες με τελικό στόχο να δοθεί η αποκλειστική διαχείριση των αποβλήτων σε ιδιώτες.
Προτείνουμε στις νεοεκλεγείσες διοικήσεις των ΟΤΑ να δώσουν άμεση και ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα αυτό.
Ανέστης Στρατιάδης (τηλεφ.: 6977215704)
για την Οικολογική Ομάδα Ροδόπης